Naon ari makna Reuni ?

Lahirna situs Jajaring Facebook, alhamdulillah parantos seueur jeung ageung manfaatna kango orang sadayana. Iyeu teh mangrupikeun jaringan sosial antar babaturan nu bisa ngahubungkeun babturan nu pernah deukeut dina waktu baheula. Dina harti jeung batasan tertentu, Facebook mangrupikeun hiji eksperimen sukses tina teori Six-Degree of Separation. Tentang kumaha kajadianna jeung nu kudu dicermati.

Kusabab loba narima ondangan keur reuni, suatu saat nalika hate nagbatin, ngahaleungis hayang nagpdate status di Facebook, “Naon ari makna dina Reuni?” lamun urang ngalakukeun,  katingalina bakal loba jalma nu mikir nu teu puguh ku pamolah urang, tapi urang ngalakukeun kitu lain pedah teu boga alesan. Nyatana nu katingali, aya hiji reuni ngan wungkul eta reuni teh ngumpulkeun jalma-jalma tina riungan saeutik neupikeun saloba-lobana. Tina harti lain, reuni di dinya sabenerna ngan wungkul ngulang-ngulang memo-memo atawa kolektifisme esklusif dina mangsa baheula.  Aya oge reuni anu ngan wungkul manggihkeun jalma-jalma nu can pernah papisah dina waktu lila. Memang euweuh hiji norma nu ngabatasi sakuduna waktu nu geus lila samemeh reuni diselenggarakaeun (jeung dasarna naon reuni diayakeun). Lamun geus kitu, urang mikir, naha jalma sabenerna neangan alesan wungkul keur ngumpulkeun atawa neangan vareasi tina kabosenan jeung kejenuhan tina sapopoe? Beda deui reuni nu direkayasa atawa ditumpangan ku kapentingan. Iyeu hal anu paling pikakeuheuleun. Inisiatorna memang geus nyanangkeun  reuni, tapi manehna  akhirna aktif dina acara eta reuni  ngan wungkul keur meromosikeun bisnisna atawa pekeun  kapentingan pribadina.

Sakadar conto laleur, raejun ngariung mungpulung bongkok ngaronyok dimana aya hiji hakaneun atawa kasebut nu bau-bau, Sireum teu eleh geleng sok ngarumpul dina mangsa aya hakaneun nu amis-amis. Teu siga babi leuweung ngariung teh rek pamor paloba-loba anak, lain siga meri rek ngagunukgunuk endog. Tapi teu kitu, da urang mah manusa teu bisa disakompetdaunkeun jeung sato, kusabab kitu naon atuh ari makna reuni ? 
Urang lain rek sinis jeung kritis, tapi justru rek nyieun konsep pikeun ngajaga supaya reuni  teh bisa tetep positif. Lho, naha reuni eta teu salilana positif ? atawa Bisa negatif ? Ceuk Urang: bisa! teu sakabeh jalma saruwa sacara psikologis. Aya bagian-bagian tina perkembangan anu teu salilana ngarahkeun kana jalan nu konstruktif. Bayangkeun we, aya jalma nu mungkin masih berat neudeun sifat dendamna nalika mangsa baheula, nu bener-bener jauh tiheulana. Terus lantaran hiji reuni, jalma eta papanggih deui. Aya hal-hal nu tina hirup ieu teu bisa bdipopohokeun  tapi justru reuni malah sakabehna jadi balik deui kanu baheula. Mangka sakali deui urang nanyakeun, “Naon ari makna REUNI nu HAQIQI ?”

Dina Psiklogi aya nu disebut regresi. Salah sahiji pencetus awal konsep ieu saha deui lian ti Siegmund Freud. Regresi nyaeta salah sahiji bentuk tina mekanisme defensif keur seolah balik nalika urang masih budak tina nyinghareupan hiji situasi, jeung lain pikeun nyinghareupan salaku jalma anu dewasa. Sok sanajan Anna Freud (budak leutik jeung hiji-hijina nu saprofesi jeung Freud) mere aksentuasi nu lain tina pengertian regresi, tapi intiny nayaeta urang ngarespon tina situasi nu mungkin teu ngenakeun baheula nu pernah ditampilkeun dina mangsa keur leutik dengan. Teu sakabeh prilaku nu regresif eta teh goreng. Ceurik atau Ngahalengis mangrupakeun contoh tina regresi. Tapi lamun reaksi kitu mindeng ditunjukkeun, mangka eta bakal jadi pola respon nu jelas-jelas bakal nyulitkeun diri saurang proses berkembangna kadewasaan satuluyna.

Keur kuring, reuni nyaeta hiji peristiwa anu teu kurang potensial jadi hiji piknik ka mangsa baheula jeung  ngabangkitkeun ingetan-ingetan baheula tentang sagala hal nu baheula mungkin jadi pencetus tina hiji ataua sababaraha pola. Hmmm

Hal nu tadi nu dimaksud regresi. Terus naon rasionalisasi ? Ieu sebenerna oge masih terminologi tina konteks Psikoanalisana Freud. Hartina nyaeta Ngabenerkeun. urang ngalakukeun sagala oge nu matak jalma lain percaya ku sikap, kapercayaan ataua laku lampah urang nayeta perkara nu rasio, padahal sabenerna (bisa) teu kitu. Poin tina kaitanna ku reuni tadi nyaeta, saenggeus bayangan regresif tentang mangsa baheula nu mencuat kana kasadaran, sababaraha urang mungkin ngalakukeun rasionalisasi tina persepsina manehna. “Sagalana memang geus robah, tapi saha nu bisa ngajamin yen A teu ngaheureuykeun B ku ngaran lanian di waktu baheula, nu matak jalma A esmosi?” “Mangsa memang geus cukup lila, tapi dendam tetep kudu kabales” Ataua barangkali, “Baheula aya hal nu can kalampiaskeun, mangka reuni ayeuna nyaeta saatna.” Bisa oge, … “Nalika manehna naglakukeun hal nu matak nganyerikeun hatena, nalika reuni manehna moal ngahampuran kana kasalahana. Jadi, leuwih hade mending teu datang dari kitu.” Tapi bayangkeun we, naha mungkin nu paling goreng tina reuni ? Sadia boboko samemeh sangu asak. Lamun reuni tetep teu nyenangkeun oky-oky w, tapi lamun henteu ?

Kudu diakui yen bakal aya jalma-jalma anu baheula mungkin sok biki sebel, jeung ayeuna masih saperti kitu. Aya oge jalma anu ekstrovert bodo anu ceuk manehna sorangan mungkin bakal ngungkapkeun anu aya dina pikiranana omongan nu pikaseurieun di waktu baheula, tapi mungkin oge nyaeta aya jalma anu bener-bener nganyerihatekeun. didieu urang mikir, naha pengertian konfrontasi tadi leuwih hade kudu dibayangkeun tina suasana reuni wungkul? Maksud kuring, naha hade lamun reuni jadi hiji peluang oge pikeun urang secara asertif nganyatakeun naha nu salila ieu urang ngarasakeun atau tentang jalma sejen? kuring teu bisa ngabayangkeun eta bakal benar-benar bisa diniatkeun sakabeh jelma. Salian ti kabeh kapribadian bisa nangani masalah kitu, urang oge moal pernah apal yen jalma nu disingharepan bakal narima naon nu ku urang diucapkeun. Bisa disebut paranoid lamun didieu kudu dibejakeun yen samemeh reuni dilaksanakeun, sakabeh peserta kudu patuh kana codes of conduct. Masalahna, teu mungkin ngendalikeun perilaku sakabeh peserta reuni. Lamun teu kitu, reuni ku codes of conduct eta malah lain reuni sama sakali. lamun kitu, sakurangna aya ‘gerakan’ proaktif tina diri masing-masing, ngan wungkul dina diri urang wungkul, pikeub ngaevaluasi sakabeh perasaan eta. Urang bejakeun we, susuganan jalma nu tolol anu teu sensitif eta memang geus ditakdirkeun saperti kitu salila hirupna.

OK, ku nuliskeun sakabeh kitu, naha ayeuna jadi cukup alesan pikeun urang supaya ngungkapkeun yen reuni mungkin penting pikeun kasehatan jeung perkembangan psikis urang ? Sakabeh jalma pasti boga masa heubeul, tapi tetep oge sugan reuni eta teu pikeun sakabeh jalma. Euweuh nu ngungkapkeun hade jeung gorengna, sabab aya hiji masa dina diri urang – kacida pisan beuratna – urang kudu tanggungjawab kana diri sorangan. Mangka datang atawa teu datang ka hiji acara reuni nyaeta kabebasan pikeun sakabeh jalma.

Mudah-mudahan reuni anu memang regresif eta bisa ku urang  dimanfaatkeun pikeun ngalepaskeun rasionalisasi nu goreng tina mangsa baheula. Waktu nu ngubah segalanya, jeung sagalana memang pasti bakal rubah. Datang ka acara reuni pikeun sababarah urang bisa jadi konfrontasi, tapi hal  nu kitu mangrupikeun konsientisasi anu nyehatkeun jeung ngabersihkeun.

Saurang teolog Amerika, Tryon Edwards (1809 – 1894), ngungkapkeun :Every parting is a form of death, as every reunion is a type of heaven. Satiap perpisahan mangrupikeun hiji bentuk kematian, saperti halna satiap reuni mangrupikeun sajenis surga. Jadi, naon atuh gunana reuni ?

Catatan: tulisan ieu teu berlaku pikeun maranehanan anu mengklaim yen masa laluna sampurna jeung terlalu ngabahagiakeun.